Podcasty z roku na rok zyskują na popularności. Stały się nie tylko formą rozrywki na równi z filmami czy serialami, ale również narzędziem edukacyjnym i sposobem na dzielenie się doświadczeniami. Kryminały, kulinaria, prawo, psychologia, kultura - tematyka jest niemal nieograniczona. Niezależnie od tego, czy podcast ma charakter informacyjny, rozrywkowy, czy ekspercki, jedno pozostaje wspólne: muzyka. To ona buduje atmosferę, podkreśla emocje i dodaje dynamiki. Często staje się pełnoprawnym bohaterem dźwiękowej narracji. Pojawia się jednak pytanie: czy i jak można legalnie korzystać z muzyki w podcastach? Choć temat może na pierwszy rzut oka wydawać się skomplikowany to dobra wiadomość jest taka, że jest to prostsze, niż się wydaje. W tym artykule wyjaśniamy jak zrobić podcast z legalną muzyką!
📑 Uzyskanie licencji
Podstawową drogą do legalnego wykorzystania konkretnego utworu muzycznego w podcaście jest uzyskanie zgody jego twórcy, czyli zdobycie licencji. To właśnie ona pozwala na bezpieczne i zgodne z prawem korzystanie z muzyki, bez ryzyka naruszeń czy problemów prawnych.
ZAiKS, w zakresie swojego zezwolenia, reprezentuje twórców utworów słownych, muzycznych i słowno-muzycznych i zawiera umowy licencyjne na korzystanie z tych utworów w ramach podcastów. to właśnie ta instytucja działa w jego imieniu, reprezentując jego interesy i zajmując się udzielaniem zgody na korzystanie z jego utworów.
Warto pamiętać, że ZAIKS nie zarządza autorskimi prawami osobistymi, które zawsze pozostają przy twórcy, wobec tego ZAIKS nie wyraża zgody na modyfikowanie utworów, skracanie, opracowanie, synchronizację, czyli wszystko to co wchodzi w zakres praw osobistych twórcy, polegających m.in na: nadzorze korzystania z dzieła, nienaruszalności treści i formy oraz jego rzetelnego wykorzystania.
ZAiKS to partner, który pomaga twórcom i użytkownikom muzyki znaleźć wspólny język. Niezależnie od tego, czy Twój podcast będzie publikowany na Spotify, YouTube czy innej platformie, ZAiKS doradzi, jakie kroki podjąć, by uniknąć nieporozumień i problemów. Dzięki temu proces uzyskania licencji staje się prostszy i mniej stresujący - zamiast błądzić po omacku w gąszczu przepisów, masz u swojego boku profesjonalne wsparcie. Skontaktować się z ZAIKS można przez stronę e-licencję lub zwrócić się bezpośrednio do komórki ZAiKS: internet@zaiks.org.pl
🗂️ Banki muzyki
Banki muzyki to internetowe platformy w których zgromadzone są utwory muzyczne dostępne do legalnego wykorzystania na podstawie różnych licencji. Działają jak sklep z muzyką - oferują gotowe nagrania, które można kupić lub pobrać, aby wykorzystać je w swoich podcastach.
Brzmi prosto i wygodnie, prawda? Jednak warto mieć się na baczności. Korzystając z banków muzyki, nie masz pełnej kontroli nad tym, czy każdy udostępniany tam utwór faktycznie jest legalny i posiada odpowiednie prawa do komercyjnego wykorzystania. Niestety zdarza się, że w takich zbiorach mogą znaleźć się utwory, które zostały tam umieszczone bez zgody twórców lub ich reprezentantów.
To oznacza, że nawet jeśli pobierasz muzykę z banku, który z pozoru działa jak legalny sklep, możesz narazić się na naruszenie praw autorskich. W praktyce oznacza to ryzyko roszczeń, konieczność zapłaty odszkodowań, a nawet usunięcia Twojego podcastu z platform. Jeśli jednak zdecydujesz się skorzystać z banku muzyki to zawsze przed jej wykorzystaniem należy dokładnie sprawdzić warunki licencji oraz upewnić się, że źródło jest wiarygodne i bezpieczne.
♦️ Domena publiczna
Inną możliwością wykorzystania muzyki w podcaście jest sięgnięcie po utwory znajdujące się w domenie publicznej.
W domenie publicznej znajdują się m.in. dzieła, które nie spełniają definicji utworu chronionego prawem autorskim na przykład utwory, które z uwagi na rocznik powstania nigdy nie podlegały ochronie prawnej - jak choćby słynna Symfonia g-moll KV 550 Mozarta.
Do domeny publicznej należą także utwory, których okres ochrony praw autorskich już wygasł, czyli minęło co najmniej 70 lat od śmierci ostatniego współtwórcy - na przykład „Tako rzecze Zaratustra” Richarda Straussa.
Muzyki z domeny publicznej można używać na dowolny sposób i na wszystkich polach eksploatacji, bez konieczności uzyskiwania zgody czy uiszczania opłat.
-
- Warto jednak pamiętać, że ochrona osobistych praw autorskich jest wieczna - dlatego zawsze należy szanować twórcę, oznaczając autorstwo utworu i wskazując źródło muzyki.
- Warto mieć na uwadze, że utwory trafiają do domeny publicznej osobno w każdym kraju, więc muzyka, która jest już domeną publiczną w Polsce, może wciąż być chroniona prawami autorskimi w innych państwach.
Dodatkowo, samo przejście utworu do domeny publicznej nie oznacza automatycznie, że przestaje obowiązywać ochrona nagrań czy artystycznych wykonań tego utworu. Oznacza to, że nie zawsze można swobodnie korzystać ze wszystkich istniejących nagrań czy interpretacji danego dzieła.
Muzyka w podcastach podkręca klimat, buduje emocje, zapada w pamięć ale pamiętaj, że dobra atmosfera to nie wszystko. Jeśli korzystasz z cudzej twórczości, zadbaj o legalność — uzyskaj odpowiednie licencje, skontaktuj się z ZAiKS lub wybierz muzykę na wolnych licencjach.
Legalna muza to szacunek dla twórców i spokój ducha dla Ciebie.
Podsumowanie
Muzyka w podcastach odgrywa ogromną rolę - nadaje charakter, emocje i sprawia, że treść zostaje w pamięci. Aby jednak korzystać z niej w pełni legalnie, warto znać dostępne rozwiązania: uzyskanie licencji (np. przez ZAiKS), korzystanie z wiarygodnych banków muzyki lub sięganie po utwory z domeny publicznej. Każda z tych dróg ma swoje zasady, ale wszystkie pozwalają uniknąć problemów prawnych i zapewniają spokój twórcy. Legalna muzyka to nie tylko bezpieczeństwo, ale też wyraz szacunku wobec artystów.
.png)
