Konsultant muzyczny – kim jest?

Spis treści

Konsultant muzyczny, czyli tzw. music supervisor, to osoba współpracująca z jednej strony z reżyserami i producentami, a z drugiej z twórcami muzyki i kompozytorami. To ktoś, kto ma niezbędne kompetencje  miękkie oraz rozległą wiedzę o  muzyce , licencjach  i prawach autorskich. To fachowiec, który potrafi sprawić, że muzyka wysunie się na pierwszy plan utworu audiowizualnego. Na czym  dokładnie polega praca  konsultanta muzycznego?

Wyobraźmy sobie, że od teraz z filmów, seriali, reklam, trailerów i gier komputerowych znika muzyka. Podczas oglądania telewizji lub grania w gry słyszymy tylko dialogi i odgłosy np. stukających obcasów, a niekiedy w ogóle obrazom towarzyszy głucha cisza. To byłoby zaskakujące, prawda? 

Jesteśmy przyzwyczajeni do muzyki w produkcjach audiowizualnych, chociaż często nie zdajemy sobie sprawy z tego, że to  m.in. ona buduje napięcie czy wpływa na nasze nastawienie do danej produkcji. 

A wiecie, kto odpowiada za to, żeby utwory muzyczne pasowały do tego, co widzimy na ekranie? Właśnie konsultant muzyczny. 

W zależności od sytuacji może on zaproponować wykorzystanie gotowych utworów albo nadzorować tworzenie utworów na potrzeby filmu, trailera, spotu reklamowego czy gry wideo. 

Chociaż konsultanta muzycznego uważa się często za  doradcę, to jednak  jego praca nie polega wyłącznie na wskazywaniu tego, co będzie pasowało do wybranej sceny. 

📋Co należy do obowiązków konsultanta muzycznego?

  • Co należy do obowiązków konsultanta muzycznego? 
  • znajduje kompozytorów, autorów tekstów, artystów wykonawców, muzyków, aranżerów itp. i współpracuje z nimi przy tworzeniu muzyki do filmów, reklam lub gier,
  • wybiera istniejące utwory i zabiega o uzyskanie licencji na synchronizację,
  • współpracuje z reżyserami, producentami, dźwiękowcami, choreografami, agencjami reklamowymi i innymi osobami zaangażowanymi w produkcję filmową i promocję,
  • organizuje i nadzoruje nagrania np. coverów, 
  • opiekuje się aktorami na planie filmowym np. podczas kręcenia scen ze śpiewem lub z grą na instrumentach,
  • uczestniczy w postprodukcji,
  • określa koszty projektu i potrafi znaleźć rozwiązania ograniczające wydatki, np. proponuje nagranie coverów zamiast wykorzystania oryginalnych wykonań lub znajduje tańsze piosenki i podobnych charakterze,
  • doradza w zakresie wykonalności założonego harmonogramu,
  • zarządza prawami i/lub zabezpiecza prawa do nowych i istniejących nagrań,
  • nadzoruje przekazanie odpowiednich informacji organizacjom zbiorowego zarządzania wypłacającym tantiemy twórcom lub wykonawcom zaangażowanym w tworzenie muzyki wykorzystanej w danej produkcji audiowizualnej.

Na początek zazwyczaj music supervisor ustala z reżyserami i producentami, jakie są ich oczekiwania i jaki efekt chcą uzyskać. Później wskazuje, gdzie muzyka w tle byłaby przydatna i decyduje, czy konieczne będzie stworzenie nowych, unikalnych utworów, czy nie. Trzeba jednak pamiętać, że to tylko ogólny schemat współpracy. 

W praktyce każdy reżyser działa inaczej. Niektórzy od początku wiedzą, gdzie i jaka powinna być muzyka, inni zaś mają wymyślony jeden utwór do najważniejszej sceny, a resztę zostawiają konsultantowi muzycznemu. 

Warto dodać, że utwory sugerowane przez reżyserów są często stare, mało znane albo źle opisane, a to właśnie music supervisor musi ustalić, kto jest właścicielem praw.

Jeśli muzyka ma być stworzona pod konkretną produkcję, konsultant muzyczny szuka odpowiednich artystów, organizuje i nadzoruje nagrania oraz uczestniczy w postprodukcji. Jeśli zaś planowane jest korzystanie z istniejących utworów, music supervisor wybiera je, a następnie negocjuje z artystami, wytwórniami i publisherami, żeby uzyskać licencję na synchronizację. Gdy koszt uzyskania licencji okazuje się być zbyt wysoki, konsultant muzyczny może znaleźć osoby, które przygotują covery lub może zaproponować utwory o podobnym charakterze.

Wreszcie music supervisor odpowiada za przygotowanie listy wszystkich piosenek użytych w danej produkcji wraz z ich autorami i wykonawcami, żeby mieć pewność, że każdy z nich został odpowiednio oznaczony i otrzyma tantiemy z tytułu wykorzystania utworu. 

Niektórzy konsultanci znani są ze swojego gustu muzycznego i stylu pracy, dlatego zdarza się, że reżyserzy poszukują konkretnych nazwisk do swoich produkcji lub wracają do osób, z którymi już współpracowali. 

💡Jakie umiejętności i kwalifikacje powinien mieć konsultant muzyczny?

Żeby móc działać na wszystkich wymienionych powyżej polach trzeba mieć szeroką wiedzę nie tylko na temat muzyki – jej historii i rodzajów, lecz także na temat praw autorskich i licencji. 

Konsultant muzyczny powinien zatem z jednej strony intuicyjnie wyczuwać, jaka muzyka pasowałaby do wybranego momentu w filmie lub reklamie, a z drugiej twardo stąpać po ziemi, kontrolować budżet, wydatki i uzyskiwać licencje.

Dodatkowo na tym stanowisku niezbędne są kompetencje miękkie, które pozwalają sprawnie negocjować z producentami, artystami, reżyserami, kompozytorami i innymi osobami zaangażowanymi w powstawanie np. filmu.

🫰Na czym zarabia konsultant muzyczny?

Większość konsultantów muzycznych to freelancerzy, którzy pracują projektowo – zarabiają określone kwoty za projekt zgodnie z umową. Zdarza się jednak, że zatrudniają ich na stałe firmy produkcyjne, studia filmowe czy firmy reklamowe. Wówczas otrzymują stałe wynagrodzenie. 

Zarejestruj utwór w ZAiKS-ie

Podsumowanie

  • Konsultant muzyczny nazywany jest również music supervisorem.
  • Odpowiada za wybór muzyki do filmów, seriali, gier wideo, reklam, trailerów itp.
  • Znajduje najlepszych autorów i współpracuje z nimi przy tworzeniu muzyki albo wybiera istniejące utwory i uzyskuje licencje na synchronizację.
  • Współpracuje z reżyserami, producentami, dźwiękowcami itp.
  • Organizuje i nadzoruje nagrania, a potem uczestniczy w postprodukcji.
  • Określa koszty projektu i pilnuje wydatków.
  • Zna niuanse prawa autorskiego i licencji.
  • Ma szeroką wiedzę na temat muzyki. 
  • Potrafi rozmawiać z ludźmi, w tym prowadzić negocjacje. 
  • Konsultanci muzyczni są zazwyczaj freelancerami, chociaż zdarza się, że zatrudniają ich na stałe np. studia filmowe.
Brakuje odpowiedzi na twoje pytanie?
Zaproponuj temat kolejnego artykułu!

Przydatne dokumenty

Instrukcja zgłaszania utworów w zaiks.online
Statut stowarzyszenia Autorów ZAiKS
Ustawa o prawie autorskim i prawach pokrewnych
Utwór

Każdy przejaw działalności twórczej człowieka o indywidualnym charakterze, ustalony w jakiejkolwiek postaci, bez względu na swoją wartość, przeznaczenie i sposób wyrażenia.

Publisher

Partner biznesowy twórcy, który nabywa od niego autorskie prawa majątkowe do utworów i nimi zarządza. Pośredniczy na liniach: twórca-klient oraz twórca-OZZ.