Za każdym znanym artystą stoi manager, który dba o rozwój jego kariery. To często najważniejsza relacja w karierze artysty. Poszukiwania nie tylko dobrego managera, ale też takiego, z którym artysta ma pełne porozumienie czasem trwa tyle, ile znalezienie idealnego partnera życiowego. Ale kiedy się już odnajdą są nie do zatrzymania
Dobry manager w zależności od potrzeb danego artysty może skupiać się na kwestiach finansowych i logistycznych albo zajmować się wieloma różnorodnymi kwestiami począwszy od kreowania wizerunku i tworzenia strategii kariery, przez negocjowanie stawek, aż po planowanie i produkowanie tras koncertowych.
Jakie cechy powinien mieć dobry manager?
W telegraficznym skrócie rzecz ujmując: manager powinien być skuteczny i lojalny. W tych dwóch słowach zawiera się wszystko, czego muzycy szukają w człowieku, który ma przeprowadzić ich przez meandry show businessu. Zaufanie jest w tej relacji absolutną podstawą, ale znajomość rynku i profesjonalne doradztwo jest równie ważne.
Większość rozpoznawalnych artystów ma swoich managerów prowadzących, którym powierza obowiązki związane z kwestiami biznesowymi, wizerunkowymi i nie tylko. Na przykład Taco Hemingwaya reprezentuje Jan Porębski, Darię Zawiałow Rafał Podlewski, a Ralpha Kamińskiego Krzysztof Dominik. To oni reprezentują artystów na wielu poziomach ich działalności.
W idealnej sytuacji, na pewnym etapie kariery, wokół wykonawcy tworzy się team managerski, w którego skład, oprócz managera prowadzącego, wchodzą booking agent, który odpowiada za organizowanie koncertów i tras oraz tour manager, który jeździ z zespołem w trasy i dopilnowuje wszystkiego „w terenie”.
Kim jest manager?
Manager jest osobą, która blisko współpracuje z artystą, otacza go opieką na gruncie zawodowym i dba o rozwój jego kariery. W zależności od potrzeb, może zajmować się wyłącznie promocją artysty i jego muzyki, albo wspierać go na każdym etapie działalności – od tworzenia utworów, przez ich nagrywanie, aż po promocję, dystrybucję i koncerty.
Czym się zajmuje manager?
Zakres obowiązków managera bywa bardzo różny. W zależności od tego, jakich usług oczekuje i potrzebuje dany artysta. Są managerowie, którzy specjalizują się wyłącznie w przygotowywaniu strategii kariery, promocji w social mediach albo w organizacji tras koncertowych, ale są również tacy, którzy działają dużo bardziej kompleksowo.
- Do obowiązków managera może należeć:
- kreatywne współtworzenie kariery i wizerunku,
- negocjowanie umów i stawek w imieniu artysty,
- planowanie i organizacja koncertów (bookowanie występów), a także nadzór nad nimi,
- obsługa księgowości całej ekipy (wypłacanie gaż muzykom, ekipie technicznej etc.)
- nadzorowanie produkcji płyt, teledysków i sesji zdjęciowych
- szeroko pojęty PR i współpraca z mediami.
Manager odpowiada za promowanie swojego podopiecznego i za kierowanie jego karierą. To on stara się skanalizować energię artysty, sprecyzować cele, negocjuje i podpisuje kontrakty w jego imieniu i oczywiście w porozumieniu z nim, rozwiązuje problemy w ekipie, a także znajduje sposoby (i finanse) na realizację najbardziej szalonych pomysłów. Jest pośrednikiem, organizatorem, usługodawcą i w wielu przypadkach ma wpływ na ostateczny kształt twórczości artysty.
Jakie umiejętności powinien mieć manager?
Ten szeroki zakres zadań powoduje, że manager powinien być nie tylko kreatywny, lecz także empatyczny. Musi umieć słuchać, obserwować i wyciągać wnioski, rozumieć, jak wygląda praca artysty, z czym się mierzy i jakie trudności może napotkać, a przy tym potrafić nakierować go na odpowiednie tory wtedy, gdy tego potrzebuje.
Taka osoba ma nie tylko umiejętności negocjacyjne i organizatorskie, lecz także potrafi budować szerokie relacje, które są w tej branży niezbędne do skutecznego działania.
Niektórzy artyści mają bardzo konkretną wizję swojej kariery i sprecyzowane oczekiwania. Ci liczą na to, że manager pomoże im nadać tym oczekiwaniom realny kształt. Inni skupiają się wyłącznie na muzyce, a wszystkie pozostałe kwestie, np. wizerunkowe, związane z oprawą artystyczną koncertów czy teledyskami zostawiają managerowi, dlatego zawód managera wymaga elastyczności.
Ważne są również komunikatywność i otwartość na ludzi. Te cechy ułatwiają zdobywanie nowych kontaktów, tworzenie przyjaznej atmosfery w zespole, gaszenie ew. konfliktów oraz rozumienie potrzeb artysty.
Jak wygląda praca managera od kulis? Opowiadała m.in. Olga Tuszewska oraz Robert Gajewski, którzy byli gośćmi naszego podcastu:
👉Sprawdź rozmowę z Olgą Tuszewską
👉Sprawdź rozmowę z Robertem Gajewskim
Jak zostać managerem?
Żeby zostać managerem można ukończyć studia na kierunku management lub zarządzanie, albo kursy przeznaczone specjalnie dla przyszłych managerów działających w branży muzycznej. Trzeba jednak pamiętać, że nawet najbardziej kompleksowy program szkolenia to tylko wstęp do pracy managera – fundament, na którym buduje się realną wiedzę. Doświadczeni managerowie podkreślają, że najwięcej nauczyli się w praktyce, na własnych błędach i sukcesach. Zawód ten łączy tak eklektyczne działania, że każde wykształcenie i każde doświadczenie na jakimś etapie z pewnością się przyda. Analizując przeszłość profesjonalnych managerów na rynku polskim, którzy działają z sukcesami od wielu lat, widać to najlepiej, są to m.in. poloniści, ekonomiści, muzycy, psychologowie i osoby po resocjalizacji (!).
Nie da się prosto odpowiedzieć na pytanie „jak dostać tę pracę”. Drabina kariery managera zazwyczaj zaczyna się w tym samym miejscu co startującego artysty. Wspólne debiutowanie jest też najlepszym sposobem na to, żeby sprawdzić, czy ten zawód jest dla kogoś właściwy. Często managerowie rekrutują się również z samych muzyków - zawsze jedna osoba z zespołu ma największą smykałkę do spraw organizacyjnych. Inną drogą jest zatrudnienie w którejś z firm wydawniczych lub klubie muzycznym. To z pewnością dobre miejsca do przetarcia zawodowych szlaków. Z całą pewnością jednak trzeba uczestniczyć w życiu kulturalnym swojego miasta.
Kwestie formalne
Warto zadbać o to, by współpracę między artystą a managerem regulowała spisana umowa (często w postaci tzw. umowy impresaryjnej). Powinna ona dokładnie określać obowiązki managera, a także precyzować, w jakich sprawach manager może działać w imieniu artysty i np. podpisywać umowy, od koncertowych po reklamowe. Umowa określa obszary współpracy oraz warunki finansowe. Najczęściej manager pobiera za swoją pracę określony procent z przychodów osiąganych przez artystę.
Podsumowanie
- Manager to osoba reprezentująca artystę na wielu polach i dbająca o rozwój jego kariery.
- Może zajmować się wyłącznie jedną kwestią, np. przygotowaniem tras koncertowych albo działać szeroko.
- Zakres obowiązków managera bywa bardzo różny. Ustala się go indywidualnie z artystą.
- Najczęściej manager odpowiada za negocjowanie kontraktów, działania z zakresu marketingu i PR, bookowanie występów, wydawanie płyt i reprezentowanie praw autorskich.
- Manager powinien być kreatywny, otwarty na ludzi, komunikatywny, empatyczny, odważny i pokorny.
- Dobry manager ma wysoko rozwinięte umiejętności organizatorskie i negocjacyjne.
- Żeby zostać managerem nie trzeba skończyć studiów kierunkowych. Najważniejsza jest praktyka.