O czym pamiętać by zadbać o swoje prawa jako twórca? [Checklista]

🗒️1. Dokumentacja procesu twórczego

To dobra praktyka, która może być pomocna w przypadku ewentualnych sporów o plagiat lub niejasności co do współautorstwa utworu. Dokumentacja może być ważnym dowodem potwierdzającym wkład twórczy.

Jak to zrobić?

Warto zachować notatki w telefonie, nagrania sesji twórczych i wersji roboczych kompozycji.

🫰2. Określenie udziałów (splity) autorskich

Podział udziałów autorskich trzeba ustalić jeszcze przed premierą utworu poprzez uzgodnienie tego ze współtwórcami. Ważne, aby odzwierciedlały faktyczny udział w całości.

Jeśli twórcy nie dokonają w tym zakresie żadnego ustalenia między sobą, na mocy prawa przyjmuje się, że wielkości ich udziałów współautorskich są równe.

Uzgodnienia powinny być w formie umowy współautorskiej lub utrwalone w inny sposób (np. e-mail, messenger, sms).

‍

📌Zobacz nasz artykuł o umowie współautorskiej

‍

Kiedy najlepiej ustalić udziały autorskie?

Od razu po zakończeniu procesu twórczego i jeszcze przed premierą utworu. Czas w tych przypadkach działa na niekorzyść, bo pamięć bywa zawodna i rośnie ryzyko pojawienia się konfliktów.

Dobrą praktyka jest też umówienie się w zespole, że jeśli ktoś w procesie nagrywania lub produkcji czuje, że dokonał wkładu twórczego, powinien to od razu komunikować.

👉3. Umowa z ZAiKS-em

Jak podpisać umowę z ZAiKS-em? Szczegóły tutaj:‍

📌Rozpoczęcie współpracy z ZAiKem

📌Wszystkie formy współpracy z ZAiKS-em

🎼4. Rejestracja utworu w ZAiKS-ie

Utwór najlepiej zarejestrować przed jego oficjalną premierą. Dzięki temu ZAiKS szybciej dowie się o jego istnieniu  i zacznie pobierać należne tantiemy od początku eksploatacji utworu.

Rejestracji można dokonać online za pośrednictwem platformy zaiks.online. 

🖥️Video Tutorial:
"Jak zarejestrować utwór w zaiks.online?"

Rejestracja wymaga potwierdzenia przez wszystkich współtwórców, a więc zgłaszać należy tylko te udziały, które zostały z nimi uzgodnione. Istnieje jednak również możliwość dokonania rejestracji warunkowej, choć wymaga to spełnienia dodatkowych obostrzeń 📌Sprawdź jakich

‍

Efektem rejestracji warunkowej będzie wypłata zarezerwowanych wynagrodzeń autorskich dla twórczyń i twórców, którzy złożyli oświadczenia i zdecydowali się przeprowadzić rejestrację warunkową. 

Twórczynie i twórcy, którzy w procesie rejestracji warunkowej nie potwierdzili udziałów, mogą to zrobić w każdej chwili.

Zmiana wielkości udziałów w zarejestrowanym utworze to skomplikowany proces, który zwłaszcza w przypadku braku porozumienia między współtwórcami może wymagać interwencji sądu. ZAiKS umożliwia, za zgodą Zarządu Stowarzyszenia, dokonanie jednokrotnej zmiany rejestracji na podstawie zgodnego pisemnego oświadczenia wszystkich współtwórców. Kolejne zmiany wymagać będą decyzji sądu. Zgłoszenie współautorów zgodnie ze stanem faktycznym jest istotne, ponieważ wiąże daną osobę z utworem w zakresie praw autorskich.

💡5. Metadane, metadane i jeszcze raz metadane

Wszystkie metadane utworu, zanim trafią na platformy dystrybucyjne powinny być kompletne.

Co to są metadane?

To dane dotyczące utworu lub nagrania: autor tekstu, kompozytor, artysta wykonawca, tytuł, ISWC, ISRC, gatunek, publisher, etc

Im dokładniejsze metadane, tym utwór będzie łatwiejszy do zidentyfikowania i tantiemy zostaną sprawniej zainkasowane i przekazane twórcom.

🪗6. Zgłaszanie koncertów do ZAiKS-u

ZAiKS otrzymuje od organizatorów koncertów raporty, na podstawie których rozlicza tantiemy za wykorzystanie utworów. Odpowiednie informacje zbierają też inspektorzy ZAiKS-u, którzy monitorują wydarzenia na żywo. Ale istnieje również możliwość zgłoszenia koncertu za pośrednictwem zaiks.online.

⌛7. Sekcja „Poszukiwani twórcy”

Na zaiks.online jest zakładka „Poszukiwani twórcy”. Trafiają tam głównie utwory twórców, którzy nie podpisali umowy z ZAiKS oraz utwory niezidentyfikowane. Warto sprawdzać dostępną listę pod kątem własnych utworów.

🪪8. Aktualne dane na zaiks.online

Dane kontaktowe oraz informacje o koncie bankowym na zaiks.online zawsze powinny być aktualne.

Jest to ważne również dlatego, że czasami agencje zajmujące się synchronizacją, poszukując kontaktu do autora utworu, zgłaszają się o pomoc do ZAiKS-u. 

‍‍‍