To ty jako autor decydujesz, w jaki sposób będziesz współpracował z ZAiKS-em. W zależności od tego, czy podpiszesz umowę o zbiorowe zarządzanie prawami autorskimi, czy nie i czy dołączysz do Stowarzyszenia Autorów ZAiKS, będziesz miał różne prawa i możliwości. Jak zapisać się do ZAiKS-u?
ZAiKS to największa w Polsce organizacja zbiorowego zarządzania prawami autorskimi (ozz). Zajmuje się m.in. udzielaniem licencji na korzystanie z utworów i wypłacaniem tantiem autorkom oraz autorom za to korzystanie m.in. przez, organizatorów koncertów, nadawców radiowych i telewizyjnych, telewizje kablowe, kluby muzyczne czy platformy cyfrowe. Łącznie podmioty, które korzystają z utworów określane są jako użytkownicy.
Jednocześnie ZAiKS jest stowarzyszeniem, które zrzesza twórców i wydawców muzycznych świadcząc im wsparcie w różnych formach.
Więcej o tym, czym jest ZAiKS i jak funkcjonuje dowiesz się tutaj: https://akademia.zaiks.org.pl/wiedza/co-to-jest-zaiks
W jaki sposób można współpracować z ZAiKS-em?
W związku z tym, że ZAiKS jest zarówno ozz-tem, jak i stowarzyszeniem, jego funkcjonowanie regulują jednocześnie Ustawa o zbiorowym zarządzaniu prawami autorskimi oraz Ustawa o stowarzyszeniach, a jego cele i zakres działań określa Statut.
Współpraca z ZAiKS-em umożliwia twórcom korzystanie z szerokiego wachlarza świadczeń bez względu na to czy zdecydują się jedynie na zawarcie z ZAiKS-em umowy, czy postanowią również zostać członkiem Stowarzyszenia.
- Definicje:
- OP (Ochrona Praw) – twórca z umową o zbiorowe zarządzanie prawami autorskimi
- Członek nadzwyczajny – twórca, który dołączył do Stowarzyszenia Autorów ZAiKS
- Członek zwyczajny – twórca, który jest członkiem Stowarzyszenia Autorów ZAiKS ponad dwa lata i uzyskał status członka zwyczajnego z pełnią praw członkowskich
- NS (Niestowarzyszony) – twórca bez umowy o zbiorowe zarządzanie prawami autorskimi, który nie jest członkiem Stowarzyszenia Autorów ZAiKS
- ozz – organizacja zbiorowego zarządzania prawami autorskimi
- stowarzyszenie – Stowarzyszenie Autorów ZAiKS
- Tym samym autor w ramach współpracy z ZAiKS-em może być:
- twórcą OP,
- twórcą członkiem Stowarzyszenia,
- twórcą OP i członkiem stowarzyszenia (nadzwyczajnym lub zwyczajnym),
- twórcą NS.
Twórca OP, czyli twórca z umową o zbiorowe zarządzanie prawami z ZAiKS-em
Twórca, którego twórczość stanowi przedmiot prawa autorskiego, może powierzyć ZAiKS-owi prawo do reprezentowania jego interesów w zakresie w jakim ZAiKS wykonuje zbiorowy zarząd stworzonymi przezeń utworami. Zakres ten wyznacza zezwolenie na zbiorowe zarządzanie prawami autorskimi, jakie posiada ZAiKS oraz przepisy prawa, które regulują działalność ZAiKS-u.
Tę grupę twórców ZAiKS określa mianem twórców OP (Ochrona Praw).
Jak zostać twórcą OP?
- Dokumenty i procedury:
- rejestracja danych osobowych
- zgłoszenie pseudonimu
- formularz aktualizacji danych
- umowa o zbiorowe zarządzanie prawami autorskimi
- oświadczenie dot. zgłoszenia utworów online (celem ich rejestracji)
Na podstawie umowy ozz twórca zobowiązany jest zgłaszać stworzone przez siebie utwory i utwory, których jest współautorem do rejestracji w ZAiKS-ie.
Po przeprowadzeniu procesu rejestracji, który reguluje Regulamin zgłaszania i rejestracji utworów, utwór trafia do kartoteki Stowarzyszenia, a imię i nazwisko autora – do rejestru twórców reprezentowanych przez ZAiKS.
Od tej pory ZAiKS chroni interesy twórcy, wypłaca tantiemy i umożliwia korzystanie z serwisu zaiks.online, m.in. w celu zgłaszania utworów, koncertów oraz monitorowania konta autorskiego poprzez zaiks.online.
Więcej o tym, czym jest ZAiKS i jak funkcjonuje dowiesz się tutaj: https://akademia.zaiks.org.pl/wiedza/co-to-jest-zaiks
Członek nadzwyczajny stowarzyszenia
Autorzy, zarówno ci, którzy powierzyli ZAiKS-owi zarządzanie autorskimi prawami majątkowymi i stali się twórcami OP, jak i tacy, którzy nie mają umowy zawartej z ZAiKS-em, mogą dołączyć do Stowarzyszenia Autorów ZAiKS.
Stowarzyszenie oferuje twórcom i wydawcom muzycznym pomoc prawną, finansową oraz programy socjalne. Wszyscy, którzy dołączają do stowarzyszenia, otrzymują status członków nadzwyczajnych.
- Jakie prawa mają członkowie nadzwyczajni? Mogą m.in.:
- zrzeszać się w odpowiednich sekcjach,
- korzystać z pomocy i opieki socjalnej,
- otrzymywać stypendia z Funduszu Popierania Twórczości,
- korzystać z Domów Pracy Twórczej,
- uczestniczyć z czynnym prawem wyborczym w wyborach do władz stowarzyszenia.
Co zrobić, żeby zostać członkiem stowarzyszenia? Należy wypełnić deklarację członkowską. Można ją złożyć osobiście, pocztą tradycyjną, drogą elektroniczną albo za pośrednictwem serwisu zaiks.online.
W deklaracji należy wskazać, do której sekcji stowarzyszenia chciałoby się należeć, przedstawić dorobek twórczy i złożyć wymagane oświadczenia.
- Procedura nabywania członkostwa
- deklaracja Członkowska dla Twórcy
- deklaracja Członkowska dla Wydawcy Muzycznego
- więcej o składkach członkowskich dowiesz się tutaj
- składki można opłacać za pośrednictwem zaiks.online
Twórca OP i członek zwyczajny stowarzyszenia
Po dwóch latach przynależności do stowarzyszenia można złożyć podanie o zmianę statusu członkowskiego z członka nadzwyczajnego na zwyczajnego. Co to daje? Członkowie zwyczajni mają zarówno czynne, jak i bierne prawo wyborcze, czyli mogą zostać wybrani do władz stowarzyszenia.
Poza tym obejmują ich takie same zasady i prawa jak członków nadzwyczajnych.
- Opłaty członkowskie
- więcej o składkach członkowskich dowiesz się tutaj
- składki można opłacać za pośrednictwem zaiks.online
Twórca niestowarzyszony (NS)
Można również współpracować z ZAiKS-em jako twórca niestowarzyszony (NS). NS to taki twórca, który nie jest związany z żadną organizacją zbiorowego zarządzania. Mimo to ma prawo otrzymywać od ZAiKS-u wynagrodzenie za wykorzystanie jego utworów w radio, telewizji i internecie na polach eksploatacji określonych w ustawie.
ZAiKS jako ozz pobiera wynagrodzenie autorskie za eksploatację utworów, a następnie aktywnie poszukuje twórców, którym należy się wynagrodzenie z tego tytułu.
Lista poszukiwanych twórców jest publiczna. Znajdziesz ją na zaiks.online: https://online.zaiks.org.pl/lista-poszukiwanych
- Twórca niestowarzyszony, aby otrzymać wynagrodzenie powinien złożyć:
- formularz danych osobowych – do celów podatkowych (w przypadku, gdy formularz jest dostarczany listownie, musi być poświadczony notarialnie),
- zgłoszenie pseudonimu (pseudonimów) – jeżeli twórca ich używa,
- oświadczenie o byciu autorem.
Podsumowanie
- Twórca decyduje o formie współpracy: poprzez zawarcie umowy o zbiorowe zarządzanie prawami autorskimi, dołączenie do Stowarzyszenia Autorów ZAiKS lub pozostanie niezrzeszonym.
- ZAiKS to zarówno ozz, jak i Stowarzyszenie.
- Twórcy mogą wybrać między byciem twórcą OP, członkiem stowarzyszenia, twórcą OP i jednocześnie członkiem Stowarzyszenia lub twórcą NS.
- Twórca OP (Ochrona Praw):
- Umowa o zbiorowe zarządzanie prawami autorskimi z ZAiKS-em.
- Rejestracja danych, zgłoszenie utworów, korzystanie z serwisu zaiks.online.
- Ochrona interesów twórcy przez ZAiKS i wypłata tantiem.
- Członek Nadzwyczajny Stowarzyszenia:
- Twórcy mogą dołączyć do Stowarzyszenia Autorów ZAiKS.
- Prawa członków nadzwyczajnych: pomoc prawna, finansowa, socjalna, stypendia, uczestnictwo w wyborach władz stowarzyszenia.
- Członek Zwyczajny Stowarzyszenia:
- Członek Nadzwyczajny Stowarzyszenia ma możliwość zmiany statusu na członka zwyczajnego po dwóch latach.
- Członkowie zwyczajni mają czynne i bierne prawo wyborcze.
- Twórca Niestowarzyszony (NS):
- Twórcy bez umowy z żadnym ozz-em.
- Mogą otrzymywać wynagrodzenie za korzystanie z ich utworów na wynikających z przepisów polach eksploatacji.
- ZAiKS pobiera wynagrodzenia i poszukuje twórców w celu ich wypłaty .
