wiedza

Przed Wami poradnik, który może przydać się w rozliczeniu tantiem i dbaniu o swoje prawa.

"Dzisiaj dla wszystkich muzyków, jest najważniejsze tzw. "longevity" czyli po prostu ta długotrwała konsekwencja, tworzenie i wrzucanie tych utworów oczywiście wszędzie gdzie się da, ale bez oczekiwań."

"Przyszły rok, maksymalnie najbliższe dwa lata to się zmieni na tyle, że zostaną tylko winyle i cała reszta muzyki będzie się działa w sieci”

"Mam wrażenie, że od premiery mojej pierwszej płyty wiem jeszcze mniej na temat muzyki. Ciągle muzyka jest dla mnie zagadką, cięgle jest to coś takiego co mnie pociąga"

Konsultant muzyczny, czyli tzw. music supervisor, to osoba współpracująca z jednej strony z reżyserami i producentami, a z drugiej z twórcami muzyki i kompozytorami. To ktoś, kto ma niezbędne kompetencje miękkie oraz rozległą wiedzę o muzyce , licencjach i prawach autorskich. To fachowiec, który potrafi sprawić, że muzyka wysunie się na pierwszy plan utworu audiowizualnego. Na czym dokładnie polega praca konsultanta muzycznego?

"Pierwszym testem, zadaniem gdy wymyślasz rzeczy, jest przekonać do nich siebie nawzajem. Na sto pomysłów, siedemdziesiąt przepadło, bo nie udało mi się przekonać do nich tej drugiej osoby. To jest najtrudniejsze, złapać te dodatkowe moce, żebyśmy jechali razem, by było to łatwiejsze"

Dziś to wydawcy muzyczni zajmujący się publishingiem wspólnie z organizacjami zbiorowego zarządzania dbają o to, aby twórcy otrzymywali przychody z tantiem. Prowadzą indywidualny zarząd prawami twórców, pomagając im w promocji ich twórczości i poszukiwaniu zleceń Publishing to działalność o bardzo długiej historii. Wszystko zaczęło się od drukowania nut.

"Jak masz dobrą piosenkę to nie zepsujesz tego złym mixem, ale jak masz złą piosenkę, to nie naprawisz tego najlepszym mixem."

Czy topliner to inaczej songwriter? Można odnieść takie wrażenie, ponieważ określenia te często używane są zamiennie. Nie powinno się jednak stawiać między nimi znaku równości, bo o chociaż i topliner, i songwriter zajmują się pisaniem piosenek, to działają w różny sposób. W jaki?

"Każdy rodzaj muzyki może być muzyką tła. Z naukowego punktu widzenia, wszystko zależy od tego gdzie ta muzyka się lokuje. Jeśli w centralnym polu uwagi odbiorcy, to wówczas jest przetwarzana w sposób świadomy, aktywny. Ale może też być ulokowana na peryferiach uwagi słuchowej odbiorcy i wtedy muzyka staje się tłem"

"W muzyce jest coś takiego, że zawsze można się połączyć w jakiś sposób. Nawet gdy jest duży kontrast [między współwykonawcami] da się to muzycznie posklejać. "

"Lubię swoją wrażliwość, pielęgnuję ją w sobie. Zachwyca mnie jak dużo widzę na co dzień. Dzięki niej jestem kim jestem."

"Współtworzę to co widać, bo nigdy nie wymyślam całej tożsamości artysty, ale buduję ją z rzeczy, które mam do dyspozycji. Moim dziełem sztuki staje się ta osoba z która tworzę. Zarządzam potencjałem, który jest przede mną i staram się tak go szlifować by szlachetniał."

Jeśli zadasz pytanie: „Kim jest producent muzyczny?”, możesz usłyszeć różne odpowiedzi. Na przykład, że producent to każdy, kto tworzy własne bity albo że to taki jednoosobowy zespół – ktoś, kto komponuje, aranżuje, nagrywa instrumenty, edytuje, miksuje, a później promuje nagrania. W tradycyjnym rozumieniu producent to osoba, która kieruje procesem twórczym i odpowiada za powstanie muzyki.

"Ja pisząc musiałam się zamknąć w ciemnej piwnicy, nie pokazywać nikomu tego co powstaje, bo było mi wstyd, było mi głupio. Teraz sobie uświadomiłam, że nie ma czegoś takiego jak głupi pomysł, bo wszystkie pomysły są dobre. I to mnie tak pootwierało twórczo."

Wielu startujących artystów zajmujących się tworzeniem i wykonywaniem muzyki marzy o tym, żeby kiedyś podpisać kontrakt z wytwórnią. Taka umowa to szansa na zwiększenie rozpoznawalności i dotarcie do szerokiej grupy odbiorców. Trzeba tylko pamiętać, że powinna być sporządzona z uwzględnieniem możliwości oraz oczekiwań obu stron.

"Jest coś niesamowitego w byciu na scenie. Ta wymiana energetyczna - myślę, że to jest najpiękniejsze. Sukces w internecie, brzmi słabo w porównaniu do tego"

To ty jako autor decydujesz, w jaki sposób będziesz współpracował z ZAiKS-em. W zależności od tego, czy podpiszesz umowę o zbiorowe zarządzanie prawami autorskimi, czy nie i czy dołączysz do Stowarzyszenia Autorów ZAiKS, będziesz miał różne prawa i możliwości. Jak zapisać się do ZAiKS-u?

Pod koniec kwietnia odbyła się druga edycja poznańskiego festiwalu showcase’owego. Blisko 150 wydarzeń w trzy dni robi wrażenie. ZAiKS firmował jedną z festiwalowych scen i panele dyskusyjne w części konferencyjnej imprezy. 

"Dużo osób przychodzi do mnie po współpracę, bo ufają mojemu gustowi. To jest bardzo ważne, a wielu mam wrażenie tego nie nazywa. Jak bardzo ten gust w twórczości jest ważny. Posiadanie przekonania, że on ciebie poprowadzi, że może być twoją intuicją. Bo twórczość sprowadza się do dokonywania wyborów."

Dla wielu twórców obawa przed oskarżeniem o plagiat jest realnym problemem. Tworząc, mogą odnieść wrażenie, że wymyślona właśnie melodia brzmi znajomo, ale jednocześnie nie są w stanie odnaleźć w pamięci utworu, z którego ewentualnie mogłaby pochodzić.

"Nie chciałbym zrobić czegoś na szybko, na byle jak, żeby nie spalić sobie jakiegoś mostu na przyszłość. Dlatego trzeba to na pewnym etapie zacząć ważyć, co będzie lepsze."

„Nieraz zaryłam o beton i zanim odlecę to staram się siebie powolutku ściągać na ziemię. Ego w tym zawodzie jest największym przyjacielem i największym wrogiem. Musisz je mieć, żeby wyjść na scenę i czuć się tym Bogiem, żeby Ci wszyscy uwierzyli.”

Co roku wczesną wiosną twórcy trójmiejskiego festiwalu SEA YOU 3city organizują muzyczny showcase, na którym prezentują dokonania artystów wywodzących się z nadmorskich okolic.

Sztuczna inteligencja, niegdyś zarezerwowana dla świata science fiction, teraz jest częścią naszej codzienności i dostępna jest dla wszystkich. W branży muzycznej szczególnie dużo emocji wzbudza generatywna AI, zdolna do kreowania tekstów, obrazów czy muzyki. ‍.

Przez online.zaiks.org.pl da się zarejestrować utwory słowne, muzyczne oraz słowno-muzyczne zarówno własne, jak i współautorskie i połączone. Cały proces trwa dosłownie kilka minut.

"Albo rozmawiamy, bo ja wierze w ciebie, a ty wierzysz we mnie i jesteśmy partnerami w tym. Albo nie będę nawet próbować. To z dyskusji i otwartości na linii manager-artysta wychodzą fajne rzeczy."

„Nie robię tego tylko dla siebie i po to żeby wyrzucić z siebie jakieś emocje. Liczę, że moje piosenki dadzą komuś jakiś komfort, jakieś poczucie, że nie są w tym sami, bo ja czułam się samotna i to był mój koniec świata. ”

„Manager powinien być kreatywny, empatyczny, umieć słuchać, obserwować i wyciągać z tego wnioski. Naszą rola jako managerów jest zrobienie wszystkiego najlepiej jak potrafimy, doprowadzenie projektu do szczęśliwego końca. Później jest czas na weryfikację.”

Wiesz, że kiedyś zakładałeś konto na zaiks.online, ale nie pamiętasz hasła, a dane, które podawałeś przy rejestracji są już nieaktualne? Co możesz zrobić, żeby ponownie korzystać z serwisu? Przejdźmy razem przez proces odzyskiwania dostępu.

Tworzysz utwór we współpracy z innym autorem np. Ty przygotowujesz tekst, a on odpowiada za melodię albo razem piszecie muzykę? Jeśli tak, Wasze dzieło będzie utworem współautorskim, do którego przysługują Wam wspólne autorskie prawa majątkowe. Żeby uniknąć problemów związanych z tym, kto powinien otrzymać jaki procent tantiem albo kto decyduje o tym, czy wydać zgodę na korzystanie z utworu, podpiszcie umowę współautorską. Co powinno się w niej znaleźć?

"Ważymy istotę trendów. Robimy rzeczy, które są nasze, ale też jesteśmy świadomi tego czym są współczesne brzmienia i staramy się nie robić czegoś co będzie od czapy."

Chcesz zarejestrować konto na zaiks.online, ale nie dostałeś SMS-a z kodem? Być może podałeś niepoprawny numer telefonu. Nie martw się, nie musisz zaczynać od początku. Wystarczy, że wpiszesz właściwy numer. Jak to zrobić?

Założyłeś nowe konto bankowe i chcesz zaktualizować dane na zaiks.online, żeby uniknąć problemów z wypłatą tantiem? Krok po kroku przeprowadzimy Cię przez proces zmiany numeru konta.

Jeśli chcesz stworzyć i rozpowszechnić utwór zależny, np. stanowiący opracowanie cover piosenki albo tłumaczenie tekstu, masz obowiązek uzyskać zgodę twórcy utworu pierwotnego. Ustawa o prawie autorskim mówi wyraźnie, że autor oryginału musi wyrazić zezwolenie na rozpowszechnienie twojego opracowania. To ogólna zasada, od której są wyjątki. Jeden z nich dotyczy domeny publicznej.

"Dostaję piany jak słyszę, że ktoś za 500 zł oddał swój utwór. To jest totalnie nie fair. "

Każdy marketingowiec i sprzedawca wie, że decyzjami zakupowymi w dużej mierze rządzą emocje. A co na nie oddziałuje? Np. muzyka. Zanim jednak influencer lub marka zdecydują się na wykorzystanie muzyki, powinni zastanowić się, jak zrobić to legalnie. I tutaj przydaje się znajomość prawa autorskiego oraz regulaminów najpopularniejszych serwisów społecznościowych.

W sztuce lubię wypruwanie flaków, nadepnięcia na miejsca, które mogą nas zaboleć, sprowokować do jakiejś refleksji, albo obudzić w nas jakieś emocje.

"Poszedłem swoją świadomą drogą."

"Lubię zmienność. Nie chcę się trzymać kurczowo jednego gatunku muzycznego."

"Najważniejsze jest to, żeby branża nie przegapiła tego momentu - i widać że go nie przegapia - w którym twórca jest wynagradzany za to, że sztuczna inteligencja "mieli" jego twórczość po to, żeby w ogóle mogła działać."

"Myślałem sobie: "Serio? Te utwory latały po porodówkach?"

"Miałam to szczęście, że zaczęłam pracować z bardzo mądrymi i bardzo doświadczonymi ludźmi, którzy wiedzieli gdzie idę."

"Uważam, że młodzi ludzie sami powinni się dokształcać jeśli chodzi o umowy i prowadzenie swojego muzycznego biznesu."

"Płyty producenckie często traktowane są po macoszemu. Ja jestem bardzo wdzięczny, że te osoby, które decydują się wziąć udział w projekcie, bardzo się w niego angażują."

Sztuczna Inteligencja jeśli gdzieś zacznie demolować rynek, to na pewno pierwszym takim rynkiem będzie rynek komercyjny.

To taki podcast, którego po prostu trzeba posłuchać, jeżeli chce się zrozumieć cokolwiek w świecie praw autorskich.

Dlaczego każdy twórca powinien znać podstawy praw autorskich? Bo od tej wiedzy zależą jego dochody. Wiedząc, co chronią te prawa, można z większą świadomością podejmować decyzje biznesowe, a co za tym idzie – więcej zarabiać.

Czy tekst refrenu albo niedokończona melodia to już utwory? A krótki dżingiel do spotu reklamowego?

W Polsce publisherów utożsamia się z wytwórniami muzycznymi, a to błąd. Firmy publishingowi mają inny zakres działań niż wytwórnie. Są partnerami twórców, reprezentują ich interesy i dbają o pozyskiwanie zleceń.

Branża muzyczna zna przypadki coverów, które stały się popularniejsze niż utwory oryginalne. Czy to znaczy, że każdy może zaśpiewać cudzy utwór i wrzucić nagranie np. na YouTube’a?

Czy można swobodnie modyfikować utwory innych twórców i dowolnie korzystać z przerobionej wersji? Pomijając wyjątki, odpowiedź powinna brzmieć: nie. Czy zatem po nabyciu autorskich praw majątkowych lub uzyskaniu licencji do utworu można go swobodnie przerabiać? Ponownie musimy zaprzeczyć.

Sformułowanie, które używane jest do opisania zasad formalnych połączenia utworu muzycznego z obrazem, nie jest zapisane w żadnej ustawie. Mowa o słowie “synchronizacja”.

Gdy kilka osób razem coś stworzy, powstanie utwór połączony albo współautorski. Jaka jest między nimi różnica? Zasadnicza, ponieważ od niej zależy, w jaki sposób będzie się na utworze zarabiać i jak się będzie nim zarządzać.

Pełna nazwa ustawy do której się odnosimy mówiąc o prawach twórców brzmi: ustawa z dnia 4 lutego 1994 roku o prawie autorskim i prawach pokrewnych. Czym są prawa pokrewne? Kogo chronią i jak działają w branży muzycznej?

Każdego dnia na platformy streamingowe trafia około 120 000 nowych “kawałków”. Czy to oznacza, że powstaje aż tak duża liczba nowych utworów?

W rozdziale 3. ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych, zatytułowanym Dozwolony użytek chronionych utworów, znajduje się katalog wyjątków i ograniczeń dla wykonywania przez twórców praw autorskich, umożliwiający korzystanie z utworów bez uprzedniej zgody ich autorów.

Czym różni się przekazanie praw od udzielenia licencji. Jakie umowy im towarzyszą i o jakich kwestiach musisz pamiętać, zanim je podpiszesz?

Powiedzmy, że stworzyłeś utwór. Od momentu jego ustalenia przysługują ci prawa autorskie. Co to oznacza w praktyce? To, że masz prawo do wynagrodzenia gdy inni korzystają z twojego utworu. Ale w jaki sposób to monitorować, a także jak negocjować wysokość wynagrodzenia i je egzekwować? Do tych zadań został powołany ZAiKS.

Międzynarodowy standardowy kod utworu muzycznego (ISWC) identyfikuje utwór muzyczny jako unikalny twór niematerialny. Identyfikuje efekty twórczości jednej lub więcej osób, niezależnie od statusu praw autorskich, dystrybucji lub umów.